Hướng dẫn xử lý tài sản thế chấp khi ly hôn

Hướng dẫn xử lý tài sản thế chấp khi ly hôn là vấn đề vướng mắc mà nhiều người quan tâm. Tài sản chung của vợ chồng đang được thế chấp cho bên thứ ba thì sau khi ly hôn vợ/chồng có trách nhiệm và được giải quyết như thế nào? Bài viết dưới đây của Luật Long Phan sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nội dung này.

Xử lý tài sản thế chấp khi ly hôn như thế nào?

Quy định về tài sản chung của vợ chồng

Xác định tài sản chung, tài sản riêng của vợ chồng là rất quan trọng trong trường có tranh chấp liên quan đến tài sản giữa vợ chồng hoặc giữa vợ chồng với người thứ ba. Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng được xác định như sau:

Tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân được xác định theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình thì: “Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tại ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.

Xác định tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân

Bên cạnh đó, Điều 9, Điều 10 Nghị định 126/2014/NĐ-CP có hướng dẫn chi tiết quy định trên, giải thích thu nhập hợp pháp của vợ, chồng trong thời kỳ hôn nhân và giải thích về hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của vợ, chồng.

Nguyên tắc phân chia tài sản khi ly hôn

Các yếu tố ảnh hướng đến việc phân chia sản sau khi ly hôn đó là: Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng; Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung; Lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập; Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP của Liên cơ quan Chánh án Tòa án nhân dân tối cao – Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao – Bộ trưởng Bộ Tư pháp ngày 06/01/2016 hướng dẫn cụ thể trường hợp áp dụng chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định để chia tài sản khi ly hôn, hiệu lực thi hành từ ngày 01/03/2016.

Xác định người có nghĩa vụ đối với tài sản thế chấp

Điều 37 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về vợ chồng có các nghĩa vụ chung về tài sản sau đây:

• Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà theo quy định của pháp luật vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm;
• Nghĩa vụ do vợ hoặc chồng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình;
• Nghĩa vụ phát sinh từ việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung;
• Nghĩa vụ phát sinh từ việc sử dụng tài sản riêng để duy trì, phát triển khối tài sản chung hoặc để tạo ra nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình;
• Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do con gây ra mà theo quy định của Bộ luật dân sự thì cha mẹ phải bồi thường;
• Nghĩa vụ khác theo quy định của các luật có liên quan.

Do đó, khi có tranh chấp có thể xảy ra hai trường hợp như sau:

Trường hợp 1: Nếu một trong hai bên (vợ/ chồng) có bằng chứng chứng minh tài sản thế chấp là tài sản được hình thành trước hôn nhân và việc thế chấp được sử dụng vào mục đích riêng của vợ hoặc chồng mà không sử dụng vào mục đích thiết yếu của gia đình. Khi đó, người (vợ hoặc chồng) phải có nghĩa vụ thực hiện phần nghĩa vụ còn lại đối với tài sản thế chấp đó.

Trường hợp 2: Nếu nguồn gốc tài sản thế chấp hình thành trước thời kỳ hôn nhân do vợ/chồng đứng tên hoặc hình thành trong thời kỳ hôn nhân do vợ/chồng/cả hai, nhưng việc thế chấp được sử dụng chung vào mục đích thiết yếu của gia đình. Khi đó, cả hai vợ chồng phải liên đới thực hiện phần nghĩa vụ còn lại đối với tài sản thế chấp đó.

Hướng xử lý tài sản thế chấp khi ly hôn

Trách nhiệm đối với nợ chung sau ly hôn

• Quyền, nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ ba vẫn có hiệu lực sau khi ly hôn. Trừ trường hợp: vợ chồng và người thứ ba có thỏa thuận khác.
• Trong trường hợp có tranh chấp về quyền, nghĩa vụ tài sản thì áp dụng quy định tại các điều 27, 37 và 45 của Luật này và quy định của Bộ luật dân sự để giải quyết.

Cần xác định nghĩa vụ của vợ/ chồng đối với tài sản thế chấp

Do đó, sau ly hôn thì tính pháp lý của tài sản thế chấp vẫn còn đó. Vậy nên, cần xác định nghĩa vụ của vợ/ chồng đối với tài sản thế chấp để liên đới thực hiện phần nghĩa vụ còn lại của tài sản thế chấp với bên thứ ba, trừ trường hợp: vợ chồng và người thứ ba có thỏa thuận khác.

Xử lý tài sản thế chấp khi ly hôn

Trình tự, thủ tục xử lý khi có tranh chấp về tài sản thế chấp sau khi ly hôn như sau:

Thứ nhất: Việc giải quyết sẽ ưu tiên do hai bên vợ chồng tự thỏa thuận về cách xử lý đối với tài sản thế chấp (để có tính pháp lý cao thì việc thỏa thuận giữa hai bên có lập văn bản và công chứng).

Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng để giải quyết.

Thứ hai: Nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án sẽ tiến hành giải quyết theo quy định.

>>Xem thêm: Tranh chấp công ty chung khi ly hôn, quy trình giải quyết như thế nào?

Trên đây là bài viết dưới góc độ của các nhà luật gia về tranh chấp sau khi ly hôn, đặc biệt là vấn đề xử lý tài sản thế chấp khi ly hôn. Nếu quý khách còn có thắc mắc liên quan đến bài viết hoặc cần hỗ trợ TƯ VẤN LUẬT HÔN NHÂN GIA ĐÌNH, hãy liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE 1900.63.63.87 để được hỗ trợ và tư vấn.

June 09, 2021 at 10:02AM